Een raskat is niet duurder vanwege het papiertje dat stamboom heet. Het aanvragen van een stamboom kost namelijk slechts Euro 15,- per kitten. Het achterwege laten van een stamboom bij een raskat maakt financieel voor de fokker dus nauwelijks verschil. Het zijn zaken als de jaarlijks terugkerende onderzoeken die een geteste raskat zo duur maken. Iedere raskat die voor de fok gebruikt wordt zou jaarlijks moeten worden getest op erfelijk overdraagbare aandoeningen die bij dat ras voorkomen.
Door alleen een kitten te kopen waarvan de ouders zowel via echo als via DNA getest zijn kun je als koper helpen om erfelijke aandoeningen in ieder geval tot een minimum te beperken.
Let op; een kitten met stamboom kopen zegt niets over de gezondheid van het kitten! Niet elke rasvereniging vraagt namelijk om bewijzen van de gezondheidstesten van de ouderdieren. Zo zijn er dus veel kittens mét stamboom die uit NIET volledig geteste ouders komen. Een stamboom zegt niet altijd iets over de gezondheid, testresultaten wél.
Wat bij test uitslagen heel belangrijk is, is dat beide ouderdieren gechipt zijn en dat de chipnummers overeen komen met de chipnummers op de test uitslagen. Anders zou het een uitslag van iedere willekeurige kat kunnen zijn. Vraag ook om de testuitslagen in te zien mét chipnummer en controleer deze tevens met de chipnummers in de paspoortjes. Doet een fokker hier moeilijk over, dan kun je je afvragen waarom ze daar moeilijk over doen. Een beetje serieuze fokker heeft dat soort papieren op orde en zal ze met trots willen laten zien.
Wat is HCM?
HCM komt bij meerdere kattenrassen voor en kan erfelijk zijn, maar is dit zeker niet altijd. Het is een aandoening waarbij de spierwand van de linkerkamer dikker en stijver wordt. Uiteindelijk kan het hart de pompfunctie niet goed meer vervullen. Sommige patiënten met HCM hebben enkel een hartruis en zullen klinisch nooit ergens last van krijgen, anderen ontwikkelen hartfalen met ernstige klinische symptomen met zelfs de dood tot gevolg.
Wat is PKD?
PKD is een erfelijke aandoening waarbij in beiden nieren cystes (dit zijn met vocht gevulde blaasjes) gevonden worden. Zowel het aantal cystes als de omvang van de cystes zal toenemen met het ouder worden van de kat. Naarmate de cystes groter worden, worden steeds meer normale niercellen in hun functie belemmerd. Dit leidt uiteindelijk tot chronisch nierfalen.
Klachten ontstaan dan ook meestal pas op latere leeftijd. Gemiddeld pas rond 6-7 jaar komen de eerste klachten van nierproblemen naar voren.
Waarom moet er getest worden op PKD?
PKD is een gevaarlijke ziekte. Doordat de ziekte pas na jaren aan het licht komt is het van belang ons de ziekte al in een vroeg stadium aan te tonen, zodat er met deze PKD positieve dieren niet wordt gefokt! Als er niet op getest wordt kan een PKD lijder al meerdere generaties verwekt hebben voordat de ziekte zich openbaart. Het is dus van groot belang dat de ziekte door alle kasteneigenaren die willen fokken onderkend en onderzocht wordt om de ziekte een halt toe te roepen.
Wat is CNZ/CIN?
Als de nieren van de kat niet goed functioneren, vergiftigt het lichaam zichzelf. Dit wordt ook wel chronische nierziekte (CNZ) genoemd. De nieren raken langzaam steeds meer beschadigd en de nierproblemen nemen toe. De ziekteverschijnselen worden zichtbaar als ongeveer 75% van de nieren van de kat beschadigd is. Deze schade is onherstelbaar. Chronische nierziekte is een progressieve en onomkeerbare ziekte. Hoe vroeger je de ziekteverschijnselen herkent, hoe meer je voor je kat kan doen.
DNA onderzoek
Voor PKD is DNA onderzoek beschikbaar om bij katten de erfelijke aanlag voor PKD vast te stellen. Bij de Ragdoll (en Maine Coon) is een gen bekend dat kan leiden tot HCM. Bij beide rassen gaat het om hetzelfde gen, maar om een andere mutatie. Maar, er zijn nog vele honderden andere mutaties waarop middels DNA nog niet kan worden getest. Daarnaast leidt de aanwezigheid van een mutatie ook niet in alle gevallen tot HCM en vice versa. Bij de mens zijn inmiddels al honderden verschillende HCM-mutaties ontdekt. In de toekomst zullen ook bij de kat nog wel meerdere mutaties gevonden worden. Dáárom blijft jaarlijks testen via de echo een must.
Echografisch onderzoek
Het echografisch testen op HCM, PKD en CIN/CNZ wordt geadviseerd bij poezen en katers vanaf 1 jaar oud. Het onderzoek geeft bij HCM en CIN helaas een momentopname, maar biedt in ieder geval wel de mogelijkheid om de positieve katten voor de fok uit te sluiten. Wordt de afwijking echografisch niet vastgesteld dan wil dit nog niet zeggen dat de kat geen drager is. Hoe ouder het dier bij het onderzoek is, des te groter de kans dat het ook werkelijk HCM-vrij of CIN-vrij is. Het is bij een “gunstige” uitslag dan ook verstandig om de echo bij fokdieren jaarlijks te herhalen. Voor dieren die niet meer voor de fokkerij worden ingezet, wordt geadviseerd om iedere 2 jaar te testen tot een leeftijd van ongeveer 6-8 jaar. Hierdoor kan met terugwerkende kracht laat optredende HCM toch ondervangen worden.